Araç değer kaybı, hasar gören aracın piyasadaki değişim değer durumunu niteleyen bir kavramdır. Bu kavram, hasar alarak onarım gören bir aracın ikinci el piyasa değerindeki düşüşü ifade eder. Zira, kazaya karışıp hasar gören araç, en iyi şekilde tamir edilmiş olsa bile TRAMER (Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi) kayıtlarında yer alacak kaza nedeniyle, piyasa değişim değerinde bir düşüş olacaktır. Ancak, bir aracın kazaya karışması sonucu bir parçasının boya işlemi görmesi üzerine, aracın yeniden kaza geçirmesi halinde değer kaybı söz konusu olmazken; hasarlı parçanın değişmesi değer kaybına yol açmaktadır.
Araç değer kaybı kavramı, kazalı aracın (parçaları daha yenisi veya orijinali ile değişse dahi) kazadan önceki değerine nazaran mali bir kayıp yaratması düşüncesi ve beklentisi ile ortaya çıkmıştır. Buna göre kazaya karışan aracın, kazadan önceki ikinci el piyasa değeri ile kazadan sonraki ikinci el piyasa değeri arasındaki düşüş farkına “araç değer kaybı” denir.
Bununla ilgili olarak kusurlu tarafın sigorta şirketinden veya araç sahibinden aracınızın değer kaybının tazminini isteyebilirsiniz. Araç değer kaybı talebinde bulunmak kanunların size tanıdığı bir haktır. Fakat bu hakkınızı kullanabilmeniz için de birtakım şartlar bulunmaktadır. Yine araç değer kaybı hesaplaması yapılamayan bazı durumlar vardır. Bunlar;
Tek taraflı kazalarda araç değer kaybı talep edilemez.
Yüzde yüz kusurlu taraf araç değer kaybı isteyemez.
Araç hakkında pert kararı ve aracın tamirinin ekonomik olmayacağı raporu verildiyse araç değer kaybı istenemez.
Aynı zamanda bir araç ikinci kere bir kazaya karışmışsa ve bir önceki hasarla aynı hasarlı almışsa araç değer kaybı istenemez.
Araç değer kaybı hesaplama nasıl yapılır? Araç değer kaybı hesaplama yaparken nelere dikkat edilmelidir? Gibi merak ettiğiniz konuları bu yazımızda detaylıca açıkladık. Bütün bu işlemleri Yeşiltepe Hukuk ve Danışmanlık I Araç Değer Kaybı Hesaplama olarak sizin adınıza gerçekleştiriyor ve değer kaybınızı en kısa süre içerisinde tahsil etmenizi sağlıyoruz.
*Değer kaybı taleplerinde, kaza tarihinden itibaren 2 yıl sonra zamanaşımına uğrar.
Araç Değer Kaybı Hesaplama Nasıl Yapılır?
14.05.2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarında, değer kaybı başvurularında kullanılacak hesaplama metodu 4 ana başlık içermektedir. Bunlar:
Kaynaklı ana parçalarda değişim,
Kaynaklı ana parçalarda düzeltme,
İlk iki bölümde yer almayan parçalar,
Boya uygulanan aksamlar
Olarak belirtilmiştir. Ancak, araçtaki değer kaybının tespiti için her somut olaya uygulanabilecek standart bir formül yoktur. Pek çok değişken araçtaki değer kaybını etkileyebilmektedir.
Mevcut hesaplamalarda farkın ortaya çıkmasında ana etken rayiç değerin tespitinden kaynaklanmaktadır. Kasko araç listesinde yer almayan parçaların piyasa rayiç bedelinin tespiti için ise piyasa analiz yöntemi kullanılmaktadır. Buna göre;
Kazaya karışan aracın piyasadaki tercih durumu,
Hasarın boyutu,
Aracın üretim yılı,
Marka ve model bilgisi,
Aracın kilometresi,
Hasar geçmişi ve niteliği,
Aracın kilometresi,
İşlem gören parçaların niteliği ve sayısı,
Trafiğe çıkış tarihi dahi araçtaki değer kaybının miktarını etkileyebilmektedir.
Bu konuda Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/4690 E.-2016/7983 K. Sayılı ve 20.09.2016 tarihli ilamıyla uygulamaya şu şekilde yol göstermektedir: “Araçta meydana gelen değer kaybının; Aracın serbest piyasa koşullarına göre kaza tarihi itibariyle hasarsız haldeki ikinci el rayiç değeri ile aracın yaşı, özellikleri, hasar miktarı ve hasarlı kısmın özellikleri dikkate alınarak, kazadan sonraki hasarlı halinin rayiç değeri tespit edilip bu iki miktar arasındaki azalmaya (farka) göre hesaplanması gerekir.”
Bunun yanı sıra, kusur durumu gibi değer kaybı incelemesi de teknik bilirkişi incelemesini gerektirmektedir.