İŞ KAZASI NEDİR?
İş kazası, kişinin çalışma hayatında 5510 sayılı Kanunda sayılan hallerden birinde meydana gelen ve sigortalıyı bedenen veya ruhen özre uğratan olaydır. İş kazası neticesinde, kazada kusur dağılımına göre kusurlu işveren, taşeron ve alt işverenden maddi ve manevi tazminat talep edilmesi mümkündür. Gerçekleşen iş kazasından dolayı işçinin yaralanması halinde işçi maddi tazminat, geçici iş göremezlik tazminatı, sürekli iş göremezlik tazminatı ve manevi tazminat talep edilebilecektir. Gerçekleşen iş kazasından dolayı işçinin ölmesi halinde ise işçinin mirasçıları ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler maddi tazminat ve manevi tazminat ile destekten yoksun kalma tazminatı talep edebilecektir.
İŞ KAZASI SAYILAN HALLER NELERDİR?
5510 sayılı Kanun’un 13. maddesinde sayılan iş kazası halleri ise şunlardır:
- Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
- İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle veya görevi nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş veya çalışma konusu nedeniyle işyeri dışında,
- Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
- Emziren kadın sigortalının, çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
- Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özre uğratan olaydır.
TAZMİNAT HESAPLAMASI NASIL YAPILIR?
Bedensel Zarar (Yaralanma) halinde iş göremezlik tazminat hesabı; tarafların kusur dağılımı, işçinin aldığı son ücret, bakiye ömrü ve maluliyet oranının birlikte değerlendirilmesi sonucunda tespit edilir.
Ölüm halinde ise destekten yoksun kalma tazminatı; ölen işçi hayatta iken aldığı ücret, bakiye ömür, kusur oranı, destekten yoksun kalanların destek payları ve destek yıllarının çarpımı sonucunda elde edilir.
Bu hesaplama dava aşamasında bilirkişilerce yapılmaktadır. Bilirkişilerce hesaplama esnasında kullanılan formüller ve tazminata etki eden unsurlar göz önüne alınarak aşağıya hazırlamış olduğumuz hesaplama aracını kullanarak hak kazanacağınız alacak miktarını hesaplayabilirsiniz.
⚠️ UYARI: Sitemizde yer alan hesaplamalar kanun ve yargıtay kararları ışığında tarafımızca hazırlanmış olup yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Alacağınız net tazminat miktarını mahkeme belirleyecektir.
İŞÇİNİN TALEP EDEBİLECEĞİ ALACAK KALEMLERİ NELERDİR?
Gerçekleşen bir iş kazasında, kazanın boyutu ve meydana gelen zarar dolayısıyla birtakım tazminat kalemlerinin işverenden talep edilmesi mümkündür. Yaralanma ve halleri ile ölüm halinde işçi veya yakınlarının iş kazası nedeniyle talep edebilecekleri tazminat türleri şu şekildedir:
- YARALAMALI İŞ KAZASI NETİCESİNDE TALEP EDİLEBİLEN TAZMİNAT TÜRLERİ:
6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 53. Maddesi uyarınca işçinin iş kazası neticesinde bedensel zarara uğraması halinde,
Tedavi giderleri ve tedavi boyunca yapılan her türlü masraflarını,
Bedensel zararın kalıcı olmaması halinde çalışmadığı sürelerdeki kazanç kaybı diğer adıyla geçici işgöremezlik tazminatını,
İş kazası sebebiyle oluşan bedensel zararın sürekli olmasından dolayı işçinin çalışma gücünü kısmen veyahut tamamen kaybetmesi sebebiyle oluşan kazanç kaybı diğer adıyla sürekli işgöremezlik tazminatını,
Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplarını, maddi tazminat davası yolu ile talep edebileceği düzenlenmiştir. Bunun yanında işçinin kaza sebebi ile yaşamış olduğu elem, keder nedeniyle Türk Borçlar Kanunu’nun 56. Maddesi uyarınca uygun bir manevi tazminat talep etmesi mümkündür.
Hükmedilecek maddi tazminat, iş kazası yaşanmasaydı işçi hangi maddi durumda olacak idiyse o duruma getirecek şekilde belirlenmelidir. Bilirkişiler; tarafların kusur durumu, iş göremezlik oranı işçinin gelir durumu, bakiye ömrün göz önünde bulundurarak hesaplama yapmaktadır.
- ÖLÜMLÜ İŞ KAZASI NEDENİYLE İŞÇİ YAKINLARININ TALEP EDEBİLECEĞİ TAZMİNAT TÜRLERİ:
Gerçekleşen iş kazası işçinin ölümü ile sonuçlanır ise yakınları işveren aleyhine maddi tazminat ve destekten yoksun kalma tazminatı istemleri için talepte bulunabileceklerdir.
İş kazası eğer işçinin ölümü ile sonuçlanırsa ölen işçinin ailesinin, eşinin ve çocukların yani yakınlarının destekten yoksun kalmaları nedeniyle bu kişiler işverenden tazminat talebinde bulunabileceklerdir. Destekten yoksun kalan yakınları, ölen işçi nedeniyle destekten yoksun kalma ödeneği adı altında işverenden tazminat talep edebileceklerdir.
Destekten yoksun kalma işçinin ailesi tarafından talep edilebileceği gibi, işçinin sağlığında maddi destek olduğu kişiler tarafından da talep edilebilecektir. Örneğin işçinin eğitim masraflarını karşıladığı bir öğrencinin, nişanlısının da bu davayı açması Yargıtay kararları ile de sabit olduğu üzere mümkündür.
Bilirkişi; işçinin geliri, destek görenlerin alacakları pay oranları, karşılık kusur oranları, eşin evlenme olasılığı gibi tüm verileri göz önüne alarak hesaplama yapacaktır.
Ölüm ve ağır yaralanma ile sonuçlanan bir iş kazasında işçi yakınları derin bir üzüntü duyabilir ve ızdırap çekebilirler. Türk Borçlar Kanunu’nun 56. Maddesi uyarınca ölen işçinin yakınlarının uygun bir manevi tazminat talep etmesi mümkündür. Duygusal sarsıntının ve manevi zararın giderilmesi için hükmolunan bu parasal miktar manevi tazminat adı altında ödenecektir.